မီနူး

ကျောက်ကပ်ဆေးနေသူတွေနဲ့ အာဟာရချို့တဲ့မှု Dietary Advices for Dialysis Patient (November, 2022)

ကျောက်ကပ်ဆေးနေသူတွေအနေနဲ့ အာဟာရချို့တဲ့မှုဖြစ်ဖို့ ပိုလွယ်တာ သိပါရဲလား ?

ကျောက်ကပ်ဆေးသူတွေမှာ တစ်ခါတစ်ခါဆေးတိုင်း စွန့်ပစ်ရည်ထဲ ပရိုတင်းလို့ခေါ်တဲ့ အသားဓာတ်တွေ ပါသွားတဲ့အတွက် အသားဓာတ်ကို တစ်နေ့တာ လိုအပ်ချက်ပြည့်မှီအောင် စားပေးရပါမယ်

နာတာရှည် ကျောက်ကပ်ဝေဒနာသည်တွေဟာ
???? ကျောက်ကပ်တစ်ခါတစ်ခါ ဆေးဖို့အတွက် သွားလာရတာ ပင်ပန်းတာ၊ မောတာ
???? ယူရီးယားလို အသားဓာတ်တက်တာတွေ
???? ကိုယ်တွင်း မသိမသာ ရောင်ရမ်းမှုတွေရှိတာကြောင့်

❗️ ခံတွင်းမတွေ့ ဖြစ်လွယ်တာ
❗️ အာဟာရဆုံးရှူံးမှုဖြစ်တာ
❗️ ပျို့လွယ် အန်လွယ် အစာမကြေဖြစ်လွယ်၊ လေပွလေထ ဖြစ်လွယ်တာတွေကြောင့်

????????တနေ့တာ အစာစားတာကို နည်းနေတတ်ပါတယ်။

အာဟာရချို့တဲ့တာ ကြာလာတော့ ကြွက်သားတွေ ဆုံးရှုံး ၊ ကိုယ်ခံအားကျလွယ်ပီး နေမကောင်းခဏခဏ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

ဘာဖြည့်စွက်စာတွေစားလို့ရလဲ၊❓

အစားစားရခက်နေသူတွေ ၊ အစားနည်းသူ အစားမ၀င်သူတွေမှာတော့ အာဟာရမှုန့်ကဲ့သို့ ဖြည့်စွက်စာများကို မှီ၀ဲလို့ ရပါတယ်….သို့သော် Ensure ၊ Glucerna လို မျိုးကို မသောက်သင့်ပါ…
( ကျောက်ကပ်လူနာများသည် ကျောက်ကပ်သီးသန့်ထုတ်ထားတာကိုသာ ၀ယ်သူသုံးစွဲရပါမယ်… )

ကျောက်ကပ် မဆေးနေသူတွေ ၊ ပရိုတင်းကန့်သတ်စားရမယ့်သူများမှာတော့ Nephrisol, Nepro-LP, Fresubin Renal စတဲ့ (၃) မျိုးထဲကပဲ ရပါတယ်။

ကျောက်ကပ်ဆေးနေလို့ ပိုများများ စားဖို့လိုအပ်ပေမယ့် မစားနိုင်သူတွေမှာတော့ Nephrisol -D , Nepro- HP, Fresubin 2kcal drink, Supportanစတာ တွေ သောက်လို့ရပါတယ်။

ကျောက်ကပ်ဆေးရသူတစ်ယောက်အဖို့ အာဟာရလိုအပ်ချက်ဘယ်လိုတွက်မလဲ…ဘာရှောင်…ဘာဆောင်ရမလဲ။❓

ကျောက်ကပ်ဆေးပြီးချိန်မှာ တိုင်းတဲ့ dry weight လို့ခေါ်တဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုမှတ်ထားပါ (သို့မဟုတ် သင့်ရဲ့ ရှိသင့်တဲ့ အသင့်တော်ဆုံးကိုယ်အလေးချိန်ကို ပြသနေသောဆရာဝန်ထံမေးပါ) ။

ပရိုတင်းလိုအပ်ချက်ကို တွက်လိုပါက ထို ကိုယ်အလေးချိန် ( ကီလိုဂရမ် ) ကို 1.2 နဲ့ မြှောက်ပါ
⁃ ဥပမာ သင့် dry weight က ပေါင် 154 ပေါင်= 70 ကီလိုဂရမ်ဆိုပါစို့။

တစ်နေ့တာကို 1.2 x 70 = 84 ဂရမ် အသားဓါတ်စားပေးဖို့ လိုပါတယ် ။
လက်(၂)လုံးအရွယ် အသားတုံး တနေ့ (၈)တုံးလောက်အထိကို စားပေးရပါမယ်။

ဒီပမာဏဟာ မြန်မာလူမျိုးတစ်ယောက် နေ့စဉ်စားနေကျ ပရိုတင်းဓာတ်ထက် တော်တော်များတဲ့အတွက် တွက်ချက်မှတ်သားစားသောက်ပါမှ ပရိုတင်းလုံလောက်ပါမယ်။

တစ်နေ့တာလိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓါတ် – ကယ်လိုရီကတော့ 33 နဲ့ dry weight -အခုနက အလေးချိန်ကိုမြှောက်ပါ။

70 ကီလိုရှိတဲ့သူဆို 2300 ကယ်လိုရီ တစ်နေ့တာလိုအပ်ပါတယ်..
ဒါ့ကြောင့် တစ်နေ့တာ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓါတ် ၊ အသားဓါတ်ကို လုံလောက်အောင်စားပေးရပါမယ်။

တစ်ဘက်မှာလည်း တစ်နေ့တာ သောက်တဲ့အရည်နဲ့ရေပမာဏကို တွက်ချက်ပြီး ကွက်တိသောက်ရသလို ၊ ဆိုဒီယမ် ဆားများတဲ့အစားအစာတွေလည်း မများဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

( လိုတဲ့ဟာတွေ လုံလောက်ရသလို ရှောင်သင့်တာလည်းရှောင်ရတဲ့အတွက် လွယ်ကူလှတာမဟုတ်လို့ တစ်ယောက်ချင်းအလိုက် အာဟာရဆရာဝန်နဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်တာအကောင်းဆုံးပါ )
….
….

ကျောက်ကပ်ဆေးနေရသူတို့အဖို့ နမူနာ စားပုံစားနည်းလေးကို ဖော်ပြရရင်တော့…

မနက်စာ >>> ထမင်းပန်းကန်လုံး ၁လုံး၊ အသားဖတ် လက်၂လုံး အရွယ် ၂ တုံး၊ အသီးအရွက်ကြော် ဟင်းခတ်ဇွန်း ၁ ဇွန်း၊ ဟင်းအနှစ် ၃-၄ဇွန်း

နေ့လည်စာ >>> ထမင်းပန်းကန်လုံး ၁လုံး၊ အသားဖတ် လက်၂လုံး အရွယ် ၃ တုံး၊ အသီးအရွက်ကြော် ဟင်းခတ်ဇွန်း ၁ ဇွန်း၊ ဟင်းအနှစ် ၃-၄ဇွန်း

ညစာ >>> ထမင်းပန်းကန်လုံး ၁လုံး၊ အသားဖတ် လက်၂လုံး အရွယ် ၃ တုံး၊ အသီးအရွက်ကြော် ဟင်းခတ်ဇွန်း ၁ ဇွန်း၊ ဟင်းအနှစ် ၃-၄ဇွန်း

အဆာပြေ >>> နွားနို့ ခွက် တစ်၀က်, သစ်သီး၀လံ – ပန်းသီး.သစ်တော်သီး. မာလကာသီး . ငှက်ပျောသီး တစ်လုံးခန့်တို့ စားသုံးသင့်ပါကြောင်း ဖော်ပြရင်း နိဂုံးချုပ်အပ်ပါတယ်။

အာဟာရဆိုင်ရာအထူးကုဆရာဝန်ကြီးတစ်ဦး
တယ်လီကျန်းမာ

❤️ NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ ❤️

???? တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှ အခမဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***

ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက်( https://m.me/telehealthmm )ကို နှိပ်ပါ
( နေ့စဉ် မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )

#nugmoh#telehealth#telemedicine
#teleconsultation#တယ်လီကျန်းမာ
#renal_dialysis#nutriution#အာဟာရ

Ministry of Health,

National Unity Government.

Published on: 12 November 2022
Last Updated: 12 November 2022

ဆက်စပ်ရာ ကျန်းမာရေးဆောင်းပါးများ

မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှုနဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေး

မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှုနဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးဟာ အပြန်အလှန် ဆက်စပ်နေပြီး တစ်ခုကတစ်ခုကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံလို လက်ရှိပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေမျိုး၊ ဒုက္ခမျိုးစုံ ရင်ဆိုင်ခံစားနေကြရတဲ့ အခြေအနေမျိုးမှာ ဒီဆက်နွယ်မှုက ပိုပြီးတော့ သိသာထင်ရှားတာကို တွေ့နေရတယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။ စိတ်ကျန်းမာရေး ပြဿနာရှိသူတွေဟာ မူးယစ်ဆေးဝါးကို ပိုမိုသုံးစွဲတတ်ကြသလို၊ မူးယစ်ဆေးဝါး သုံးစွဲသူတွေဟာလည်း စိတ်ကျန်းမာရေး...

ကလေးနှင့် စိတ်ဒဏ်ရာ

"ကလေးပဲ စိတ်ဒဏ်ရာရစရာလား""ကလေးပဲ စိတ်ညစ်စရာရှိမလား" ဆိုတာမျိုး အချို့လူကြီးတွေ ပြောတတ်လေ့ရှိတာကို မြင်ဖူးကြားဖူးကြပါလိမ့်မယ်။ အချို့ကလည်း ကလေးတွေရဲ့စိတ်ခံစားမှုကို အလေးမထားမိကြဘဲ "ကလေးပဲ ဘာသိဦးမှာလဲ" ဆိုတဲ့ အတွေးမျိုးနဲ့ လျစ်လျူရှုမိလိုက်ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ ကလေးတွေမှာလည်း စိတ်ညစ်စရာတွေ၊ စိတ်ဓာတ်ကျစရာတွေ အများကြီးရှိနိုင်ပါတယ်။ လူကြီးတွေရဲ့ ပြဿနာတွေလောက် မကြီးမားဘူးလို့ ထင်ရပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ ကမ္ဘာငယ်လေးထဲမှာတော့ ဒါတွေဟာ...

အူလမ်းကြောင်း လှုပ်ရှားမှုမမှန်သောရောဂါနှင့် တစ်နေ့တာကာလများ

"အူလမ်းကြောင်း လှုပ်ရှားမှုမမှန်သောရောဂါနှင့် တစ်နေ့တာကာလများ" ရေးသားသူ - ကိုဂျွန်၊ အသက် ၄၀ နှစ် ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ပုံမှန်ဖြစ်စဉ်ဖြစ်တဲ့ အိမ်သာသွားရတာ ဟာ ကျွန်တော့်အတွက် စိတ်ဖိစီးစရာတစ်ခု ဖြစ်လိမ့်မယ်ဆိုတာ အရင်က မသိခဲ့ပါဘူး။ ဒီရောဂါပေါ်လာပြီးမှ စဖြစ်လာခဲ့တာပါ။ သုံးနှစ်လောက်တော့ ရှိနေပါပြီ။ ဗိုက်ခဏခဏနာတာ၊ ဝမ်းပျက်သလို မကြာခဏ ‌ဖြစ်တာတွေကို အစာမသန့်ဘဲ...

ပဋိဇီဝဆေး (Antibiotics) နှင့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး (မေလ၊ ၂၀၂၅)

အအေးမိခြင်းနှင့် တုပ်ကွေးရောဂါကိုဖြစ်စေသော ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများအား ပဋိဇီဝဆေးများဖြင့် မကုသနိုင်ပါ။ ပဋိဇီဝဆေး မသောက်မီ ကျွမ်းကျင်သော ကျန်းမာရေးပညာရှင်ထံမှ အကြံဉာဏ်ရယူပါ။ တယ်လီကျန်းမာ အခမဲ့အွန်လိုင်းဆေးခန်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ Ref: World Health Organization