အချိုရည်နှင့် စိတ်ကျရောဂါ

🥤 အချိုရည် သောက်တာနဲ့ စိတ်ကျရောဂါ သက်ဆိုင်မှုရှိသလား။

ဒီနေ့ခေတ်မှာ စိတ်ကျရောဂါဆိုတာ လူကြီးလူငယ်မရွေး ကြုံနေရနိုင်တဲ့ ပြဿနာတစ်ခုပါ။

ဒီစိတ်ကျရောဂါနဲ့ ကျွန်မတို့ နေ့စဉ်သောက်နေကျ အချိုရည်တွေကြား ဆက်စပ်မှုရှိနေတယ်ဆိုတာကို စိတ်ဝင်စားဖွယ် တွေ့ရှိချက်လေးတစ်ခု ဖတ်လိုက်ရပါတယ်။
…
…

သုတေသနက ဘာ‌တွေ တွေ့လဲ 🤔

ဂျာမနီနိုင်ငံမှာလုပ်တဲ့ လေ့လာမှုတစ်ခုမှာ စိတ်ကျရောဂါရှိသူတွေနဲ့ ကျန်းမာသူ စုစုပေါင်း ၉၀၀ ကျော်ကို စစ်တမ်းကောက်ယူ လေ့လာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလေ့လာမှုကနေ သိရတာက…

• အချိုရည် အများကြီး သောက်တဲ့သူတွေမှာ စိတ်ကျရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများနေပါတယ်။
• အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုပြီးတောင် သိသာထင်ရှားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
• စိတ်ဝင်စားစရာအကောင်းဆုံးနဲ့ အရေးကြီးဆုံး တွေ့ရှိချက်ကတော့… ဒီဖြစ်စဉ်ထဲမှာ ဗိုက်ထဲက ဘက်တီးရီးယား (Gut Microbiota) ဆိုတဲ့ သေးငယ်တဲ့အကောင်လေးတွေက အဓိက တာဝန်ရှိနေတယ်ဆိုတာပါပဲ။

ဒီတော့ ကောက်ချက်ချရရင်
“ အချိုရည်သောက်များတဲ့အခါ ဗိုက်ထဲက ပိုးမွှားလေးတွေ ပြောင်းလဲသွားတယ်။ ပြီးတော့ အဲဒီကနေတစ်ဆင့် စိတ်ကျရောဂါ ဖြစ်လာနိုင်တယ်” ဆိုတဲ့ ဆက်စပ်မှုပါပဲ။
…
…

ဒါဆို ဘယ်လိုများ ဆက်သွယ်နေကြတာလဲ။

ကျွန်မတို့ရဲ့ အူထဲမှာ အစာခြေဖျက်ဖို့ ကူညီတဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားလေးတွေ သန်းပေါင်းများစွာ ရှိပါတယ်။ (ဘတ်တီးရီးယားဆိုတိုင်း မကောင်းတဲ့ ပိုးချည်းတော့ မဟုတ်ပါ)

သူတို့ကို “ အူလမ်းကြောင်း ဘက်တီးရီးယားအသိုက်” (Gut Microbiota) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီအကောင်လေးတွေရဲ့ ပမာဏ အချိုးအစားညီမျှမှုဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ စိတ်ခံစားချက်ကိုတောင် သက်ရောက်မှုရှိနေပါတယ်။

အချိုရည်တွေထဲက သကြားဓာတ်များမှု (ဒါမှမဟုတ်) ဓာတုပစ္စည်းတချို့ဟာ ဒီအကောင်လေးတွေရဲ့ နေထိုင်ရာ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ပျက်စီးစေပါတယ်တဲ့။ ဥပမာ “ Eggerthella” လို့ခေါ်တဲ့ အကောင်တစ်မျိုး ပိုများလာတာမျိုးပေါ့။

ဒီလို ပြောင်းလဲသွားတဲ့အခါ ကျွန်မတို့ရဲ့ “ ဦးနှောက်နဲ့ အူ” ဆက်သွယ်မှုလမ်းကြောင်း (Gut-Brain Axis) ကနေတစ်ဆင့် ဦးနှောက်ကို သက်ရောက်မှုရှိပြီး စိတ်ကျရောဂါ လက္ခဏာတွေ ပေါ်လာစေနိုင်တယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ယူဆထားကြပါတယ်။

ဆိုတော့ . . .

ဒီတွေ့ရှိချက်တွေက ကျွန်မတို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ သတိပေးချက်နှစ်ခုကို ဖော်ပြနေပါတယ်။

၁။ အချိုရည်ကို လျှော့သောက်ပါ။
အချိုရည် အလွန်အကျွံသောက်တာကို လျှော့ချဖို့ဟာ စိတ်ကျရောဂါကာကွယ်ရေးအတွက် အရေးကြီးတဲ့ အလေ့အကျင့်တစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

၂။ ဗိုက်ထဲက အကောင်လေးတွေကို ဂရုစိုက်ပါ။
စိတ်ကျရောဂါကို ကာကွယ်ဖို့၊ ကုသဖို့ဆိုရင် ဒီအူထဲက ဘက်တီးရီးယားလေးတွေကို ပြန်ပြီး ဟန်ချက်ညီအောင် လုပ်ပေးတဲ့ နည်းလမ်းတွေ (ဥပမာ – အူကျန်းမာရေးကို ကောင်းစေတဲ့ အစားအစာတွေ စားသုံးခြင်း) ဟာ အင်မတန် ထိရောက်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
…
…

ဘာတွေ စားသင့်လဲ။

• ဒိန်ချဉ်၊ ကင်မ်ချီလိုမျိုး Probiotics ပါတဲ့ အစားအစာတွေ
• ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံ၊ ပဲအမျိုးမျိုးလိုမျိုး အမျှင်ဓာတ်များတဲ့ အစားအစာတွေကို မျှတစွာ စားသုံးပေးဖို့လိုပါတယ်။
  …
  …

အနှစ်ချုပ်ရရင်

ကိုယ့်ရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးအတွက် သကြားများတဲ့ အချိုရည်တွေကို လျှော့သောက်ပြီး၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အစားအစာတွေကို စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် ကိုယ့်ဗိုက်နဲ့ အူလမ်းကြောင်းထဲက မိတ်ဆွေကောင်း ဘက်တီးရီးယားလေးတွေကို ဂရုစိုက်ဖို့ပါပဲ။

ဒီတော့ အချိုရည်တွေကို အမြဲသောက်ဖြစ်နေတယ်ဆိုရင်၊ မသောက်ရမနေနိုင် ဖြစ်နေပြီဆိုရင် မိမိကိုယ်ကိုယ် သတိထားပြီး ဖြည်းဖြည်းချင်းစီ‌ လျှော့ကြည့်ကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါရစေရှင်…။

Ref : 📖
https:// jamanetwork. com / journals/jamapsychiatry/fullarticle/2839019

..

..

❤️NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ ❤️

👉တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့် အခမဲ့ (အခမဲ့) တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။

*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***

ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက် တယ်လီကျန်းမာ messenger ကို ဆက်သွယ်ပါ။

https://m.me/telehealthmm

(နေ့စဥ် မနက် ၈ နာရီမှ ည ၁၀ နာရီအထိ)

…

…

👉 စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးရင်ဖွင့်လိုသူများအတွက်….

မိမိကိုယ်ကိုသေကြောင်းကြံစည်မှု လုံးဝမရှိစေရ

Zero Suicide Hotline သို့ ဆက်သွယ်ရန်

(၁) https://t.me/zeroscbot

(မနက် (၈) နာရီမှ နေ့လယ် (၁၂) နာရီ

ညနေ (၆) နာရီမှ ည (၁၀) နာရီအတွင်း)

*** မိနစ်ပိုင်းအတွင်း စာမပြန်ပါက “ /start” ဆိုသည်ကို ထပ်မံနှိပ်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည် ***

Ministry of Health,

National Unity Government.