“ Azithromycin ပိုးသတ်ဆေးအကြောင်” (April 2023)

“ အသုံးများသော Azithromycin ပိုးသတ်ဆေးအကြောင်း”

Azithromycin ဆိုတာ ဘက်တီးရီးယားတွေကို သေစေနိုင်တဲ့ ပဋိဇီဝပိုးသတ်ဆေးတစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ Azithromycin ဆေးကို အသက်ရှူလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်း၊ အရေပြားပိုးဝင်ခြင်း၊ နားပိုးဝင်ခြင်း၊ မျက်လုံးပိုးဝင်ခြင်းနဲ့ လိင်မှတစ်ဆင့်ကူးစက်တဲ့ရောဂါတွေ အတွက် အသုံးပြုလို့ရပါတယ်။

ဒီ Azithromycin ဆေးကို တော်တော်များများ ရင်းနှီးကြပေမယ့် ဒီဆေးသောက်မယ်ဆို ဘာတွေသတိထားရမယ်၊ ဘာတွေရှောင်ရမယ်ဆိုတာကိုတော့ မသိကြတာများပါတယ်။ ဘာတွေသတိထားရမယ်ဆိုတာ ဖတ်ကြည့်လိုက်ရအောင်။

သင့်မှာ အသည်းရောင်အသားဝါရောဂါနဲ့ အသည်းရောဂါတွေရှိနေရင်၊ အခြားသောမျိုးတူဆေးတွေဖြစ်တဲ့ Clarithromycin, Erythromycin, Telithromycin စတာတွေနဲ့ မတည့်ဘူးဆိုရင် Azithromycin ဆေးကို မသောက်သုံးသင့်ပါဘူး။

တကယ်လို့ သင့်မှာ

အသည်းရောဂါ

ကျောက်ကပ်ရောဂါ

ကြွက်သားအားနည်းရောဂါ (Myasthenia gravis)

နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း

သွေးတွင်း ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်နည်းခြင်း

နှလုံးခုန်မမှန်သော long QT syndrome တို့ရှိမယ်ဆိုရင် ဆေးမသောက်သုံးခင် ဆရာဝန်ကို သေချာပြောပြသင့်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်နဲ့ နို့တိုက်မိခင်တွေအနေနဲ့လည်း မသောက်သုံးခင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။

Azithromycin ဆေးကို ဘယ်လိုသောက်သုံးသင့်သလဲ ?

ဆရာဝန်ညွှန်ကြားမှသာ သောက်သင့်ပါတယ်။ အပြင်မှာ လွယ်လွယ်၀ယ်သောက်လို့ရပေမယ့် တကယ်လိုအပ်တဲ့အခြေအနေမှသာ သောက်သင့်ပါတယ်။ စိတ်ထင်တိုင်းသောက်မယ်၊ လည်ပင်းနာတိုင်းသောက်မယ်ဆို နောက်နှစ်အနည်းငယ်မှာ ဒီဆေးဟာ လုံး၀သုံးမရတော့တဲ့ အသုံးမ၀င်တော့တဲ့ antimicrobial resistance ဆိုတာ ဖြစ်လာနိုင်လို့ပါ။

ဒီလောက်ကောင်းတဲ့ဆေး သုံးမရတော့ရင် ဆေးရှားပြီလေနော်….

ဆေးကလဲပြင်း၊ ဆေးသောက်ပြီး ခေါင်းမထူနိုင်လည်း ဖြစ်တတ်တာမို့ မလိုအပ်ရင်မသောက်သင့်ပါဘူး။ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားတာထက် ပိုလျှော့သောက်တာ၊ ပိုတိုးသောက်တာနဲ့ ပိုကြာအောင်သောက်တာမျိုးတွေ မလုပ်သင့်ပါဘူး။ course မပြည့်အောင် သောက်တာမျိုးလည်း မလုပ်သင့်ပါဘူး။

အစာနဲ့တွဲပြီးရော၊ အစာမစားခင်ရော သောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။ အရည်ပုံစံ (oral suspension) လာတာမျိုးတွေကိုတော့ အစာမစားခင် (ဒါမှမဟုတ်) အစာစားပြီး (၂) နာရီကြာမှ သောက်သုံးသင့်ပါတယ်။ အထုတ်နဲ့လာတဲ့ဆေးတွေဆို တစ်ခါထဲကုန်အောင်သောက်သင့်ပါတယ်။ ဖောက်ထားပြီး (၁၂) နာရီကျော်သွားပြီးတဲ့အခါ မသောက်သုံးသင့်တော့ပါဘူး။ အရည်ပုံစံဆေးတွေမှာ ဆေးပမာဏ (dose) ချိန်ဆတဲ့အခါ ဆေးဘူးမှာပါတဲ့ ခွက်တို့ ဇွန်းတို့နဲ့ သေချာချိန်ဆပြီးသောက်သင့်ပါတယ်။

ဆေးသောက်တဲ့အခါ (dose) ကို မှန်မှန်နဲ့ ရက်ပြည့်တဲ့အထိသောက်သုံးရပါမယ်။ မဟုတ်ခဲ့ရင် ဆေးယဉ်ပါးဖြစ်နိုင်တဲ့အပြင် နောက်ထပ်ရောဂါပိုးဝင်ရောက်နိုင်ခြေလည်း များပါတယ်။ တကယ်လို့ ဆေးသောက်ဖို့မေ့ခဲ့ရင် နောက်အချိန်သောက်ရမယ့်ဆေးကိုပဲ သောက်လိုက်ပါ။ မေ့သွားတဲ့ဆေးအတွက်ပါ (၂) ဆ မသောက်သင့်ပါဘူး။

Azithromycin ဆေးရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေက ဘာတွေလဲ ?

သိသာတဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမရှိပေမယ့် အဖြစ်များတာကတော့ ဝမ်းလျှောတာ၊ မူးဝေတာ၊ အန်တာ၊ ဗိုက်အောင့်တာနဲ့ ခေါင်းကိုက်တာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

Azithromycin ကို ဓာတ်မတည့်တဲ့လက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ အင်ပြင်ထခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခြင်း၊ လည်ပင်းနဲ့မျက်နှာရောင်လာခြင်း၊ လည်ချောင်းနာခြင်းနဲ့ အရေပြားနာကျင်ခြင်း၊ မျက်လုံးပူစပ်ခြင်း စတာတွေခံစားရပြီဆိုရင် ဆရာဝန်နဲ့ အမြန်ဆုံးပြသသင့်ပါတယ်။

မခံနိုင်အောင်ဗိုက်အောင့်တာ၊ သွေးဝမ်းသွားတာ၊ နှလုံးခုန်မြန်တာ၊ အသက်ရှူရခက်တာ၊ ရုတ်တရက်မူးဝေတာ၊ အသည်းမကောင်းတဲ့လက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ အရေပြားယားယံတာ၊ နုံးချိတာ၊ အစားအသောက်ပျက်တာ၊ ဆီးရောင်ရင့်တာ၊ ဝမ်းအရောင်ဖျော့တာနဲ့ အသားဝါတာ၊ မျက်လုံးဝါတာတွေဖြစ်လာရင် အမြန်ကုသမှုခံယူသင့်ပါတယ်။

Azithromycin က အခြားဘယ်ဆေးတွေနဲ့တွဲသောက်မယ်ဆိုရင် သတိထားရမလဲ ?

နှလုံးဆေးဖြစ်တဲ့ Digoxin ၊ သွေးကျဲဆေးတွေဖြစ်တဲ့ Warfarin, Counadin, Jantoven နဲ့ Clarithromycin လိုပိုးသတ်ဆေးတွေသောက်သုံးနေရတယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်ကိုသေချာပြောပြသင့်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် aluminum နဲ့ magnesium ပါတဲ့ လေဆေးတွေကို Azithromycin မသောက်သုံးခင်နဲ့ သောက်သုံးပြီး (၂) နာရီအတွင်း မသောက်သုံးသင့်ပါဘူး။ တူတူသောက်မိတဲ့အခါ Azithromycin ရဲ့ အာနိသင်ကို ကျသွားစေတတ်ပါတယ်။

Azithromycin သောက်ရင် အသားကို နေလောင်ဒဏ်ခံရဖို့ ပိုလွယ်စေတာကြောင့် နေရောင်နဲ့ထိတွေ့တာ၊ နေပူစာလှုံတာမျိုးကိုလည်း ရှောင်သင့်ပါတယ်။

Reference :