မီနူး

Tooth Discoloration (သွားဝါခြင်း) (December, 2022)

” ဘာကြောင့် သွားဝါရသလဲနဲ့…
ဘယ်လိုကုသကြမလဲ “

သွားတွေဝါနေလို့ ယုံကြည်ချက်ရှိတဲ့အပြုံးလေးတွေ ပျောက်ဆုံးနေသူတွေအတွက် သွားဝါခြင်း ( Tooth discoloration ) အကြောင်း တင်ဆက်ပေးလိုက်ပါတယ်။ အများစုက သွားဝါတယ်လို့ ခြုံငုံခေါ်ကြပေမယ့် တကယ်ကတော့ သွားအရောင်ပြောင်းလဲပြီး သွားအရောင်က ဝါတာ၊ ညိုတာ၊ မဲတာအပြင် ဖြူလွန်းနေတာအားလုံးက Tooth Discoloration ထဲ ပါဝင်ပါတယ်။

သွားဝါစေတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေ အများကြီးရှိတဲ့ထဲကမှ အဓိက ၃ ချက်ကတော့

* Extrinsic ( အစားအသောက်စတဲ့ ပြင်ပအရာတွေနဲ့ သွားနဲ့ထိတွေ့ပြီး အရောင်ပြောင်းခြင်း )

* Intrinsic ( သွားတွင်းပြဿနာ သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရောဂါတစ်ခုခုကြောင့် အရောင်ပြောင်းခြင်း )

* Age-related ( အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာခြင်းကြောင့် အရောင်ပြောင်းခြင်း )တို့ဖြစ်ပါတယ်။
..

အဖြစ်များတဲ့ သွားဝါစေတဲ့အချက်တွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်…

* ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်၊ ကိုလာ၊ ဝိုင်၊ ပန်းသီး၊ အာလူးစတာတွေ အစားများခြင်း

* ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း

* သွားပုံမှန်မတိုက်ခြင်း၊ သွားကိုပုံမှန်သန့်ရှင်းရေးမလုပ်ခြင်း၊ သွားကျန်းမာရေးကို ဂရုမစိုက်ခြင်း

* အချို့သောရောဂါတွေက သွားကြွေလွှာကို ထိခိုက်စေခြင်း

* ဦးခေါင်းနှင့်လည်ပင်း ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးယူနေသူများ၊ ကင်ဆာဆေးသွင်းနေသူများ

* Tetracycline, Doxycycline စတဲ့ပိုးသတ်ဆေးဝါးများ သောက်သုံးနေရသူများ

* Chlorhexidine and Cetylpyridinium chloride ပါသော ပါးစပ်ဆေးရည်သုံးစွဲနေသူများ

* Benadryl ၊ သွေးတိုးကျဆေးနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးဆေးဝါးများ သုံးစွဲနေရသူများ

* အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာခြင်း

* မျိုးရိုးလိုက်ခြင်း

* ဖလိုရိုက်ဓာတ်များသောနေရာဒေသတွင် နေထိုင်ခြင်း

* ငယ်စဉ်က သွားကိုထိခိုက်ဒဏ်ရာရထားဖူးသူများ

* သွားပိုးပေါက်ဖာရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ Silver sulfide က သွားအရောင်ကို အမဲရောင်ပြောင်းစေပါတယ်။

* ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းကလည်း သန္ဓေသားရဲ့ သွားကြွေလွှာကိုထိခိုက်စေပြီး သွားအရောင်ပြောင်းစေနိုင်ပါတယ်။
..
..

သွားမဝါအောင် သွားအရောင်မညစ်ထေးအောင် ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ ?

သွားတွေမဖြူလို့ စိတ်ဓာတ်ကျနေစရာမလိုပါဘူးနော်။ ခုလိုခေတ်ကြီးမှာ သဘာဝနည်းတွေရော ဆေးဝါးကုထုံးနည်းတွေရောနဲ့ သင့်အပြုံးလေးတွေကို ယုံကြည်မှုပြန်ရအောင် လုပ်လို့ရနေပါပြီ။

* ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်၊ ဆိုဒါ၊ ဝိုင်၊ ပဲငံပြာရည်စတာတွေကို ရှောင်ပါ။ မသောက်ရမနေနိုင်ဘူးဆိုရင်လည်း ပိုက်လေးနဲ့ သောက်ပါ။ ပိုက်နဲ့သောက်တဲ့အခါ သွားနဲ့ထိတွေ့မှုနည်းတော့ အရောင်မစွန်းစေတော့ပါဘူး။

* သွားကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်ပြီး သွားသန့်ရှင်းရေးပုံမှန်လုပ်ပါ။ ၆ လ တစ်ခါ သွားဆရာဝန်နဲ့ ပြသသင့်ပါတယ်။

* သွားဖြူစေတဲ့ products တွေ သုံးပေးနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့သွားဟာ ဘာကြောင့်အရောင်ပြောင်းရတယ်ဆိုတဲ့အပေါ်မူတည်ပြီး ဆေးအမျိုးမျိုးထဲကနေ ရွေးချယ်အသုံးပြုရမှာမို့ သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်နဲ့ အရင်တိုင်ပင်ဖို့တော့ လိုပါတယ်။

* သွားအရောင်ချွတ်ခြင်း၊ သွားကြွေလွှာကပ်ခြင်းစတဲ့ ကုထုံးများလည်း ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ကာ ကုသမှုခံယူနိုင်ပါတယ်။

( သွားနှင့်ခံတွင်းဆရာဝန်နဲ့ အခမဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးလိုပါက တယ်လီကျန်းမာ messengerမှာ ဘိုကင်ယူပြီး ပြသလို့ရပါတယ် )

Reference: ????
https://www.webmd.com/oral-health/plaque-and-your-teeth

❤️ NUG, MOH တယ်လီကျန်းမာ ၊ လူတိုင်းအတွက်ပါ ❤️

???? တယ်လီကျန်းမာတွင် ဆရာဝန်များနှင့် အွန်လိုင်းမှ အခမဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်
*** ပိတ်ရက်မရှိပါ ***

ကြိုတင်ဘိုကင်ယူရန်အတွက်( https://m.me/telehealthmm )ကို နှိပ်ပါ
( နေ့စဉ် မနက် ၈နာရီမှ ည၁၀နာရီအထိ )

#nugmoh#telehealth#telemedicine
#teleconsultation#တယ်လီကျန်းမာ
#toothdiscoloration#သွားဝါခြင်း
#သွားအရောင်ပြောင်းခြင်း

Ministry of Health,

National Unity Government.

Published on: 19 December 2022
Last Updated: 19 December 2022

ဆက်စပ်ရာ ကျန်းမာရေးဆောင်းပါးများ

အယူအဆအလွဲများ (၉)

အလွဲ ❌ သွေးတိုး ဒါမှမဟုတ် ဆီးချိုအတွက် ဆေးသောက်နေရင်း သွေးပေါင်ချိန်/ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်က ပုံမှန်ဖြစ်လာပြီဆိုရင် ရောဂါပျောက်သွားပြီမို့ ဆေးကို ရပ်ပစ်လို့ရတယ်။ အမှန် ✅ သွေးတိုးနဲ့ ဆီးချိုလို နာတာရှည်ရောဂါတွေဟာ များသောအားဖြင့် လုံးဝပျောက်ကင်းသွားတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ ဆေးမှန်မှန်သောက်ခြင်းဖြင့် ရောဂါကို ပိုပြီး မဆိုးလာအောင် ထိန်းညှိထားခြင်းသာ...

အယူအဆအလွဲများ (၈)

အလွဲ ❌ ဆီးချိုရောဂါသည် သကြားအလွန်အကျွံစားမိခြင်းကြောင့်သာ ဖြစ်သည်။ အမှန် ✅ ဆီးချိုရောဂါသည် သကြားတစ်ခုတည်းကြောင့် ဖြစ်သည်မဟုတ်ပါ။ ဆီးချိုသွေးချိုဖြစ်စေရန် အကြောင်းအရင်းများစွာ ရှိပါသည်။ အဓိကအကြောင်းအရင်းများမှာ မျိုးရိုးဗီဇ (Gene)မျိုးရိုးလိုက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်တတ်သည်။ ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်အဝလွန်ခြင်း သို့မဟုတ် ဗိုက်ပတ်လည်မှာ အဆီစုနေခြင်းသည် ရောဂါဖြစ်စေဖို့ တွန်းအားပေးသည်။ လူနေမှုပုံစံကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု နည်းပါးခြင်းသည် အင်ဆူလင် ခုခံအားကို မြင့်တက်စေသည်။. သကြားဓာတ်များသော အစားအစာများ (အချိုရည်၊...

အမြည်းလေးတော့ စားပါ

ဟိုတစ်နေ့က ကိုရင်မောင်နှင့် အငယ်ကောင် အရက်သောက်သည့်အကြောင်းတွေ ရေးတာတွေ့တော့ အရင်က အဖြစ်အပျက်လေးတစ်ခု သတိရသွားသည်။ ကြုံလို့ ပြောပြချင်ပါသည်။ “ဆရာရေ… ဆရာ… ကျွန်မနဲ့ ခဏလောက်ဖြစ်ဖြစ် လိုက်ခဲ့ပေးပါဦး။ ခဏလေးပါ။” “ဘာဖြစ်လို့လဲ မအေးရယ်။" ကျွန်တော် ဆေးခန်းမှာ လူနာတွေကြည့်နေတုန်း ထန်းသီးရောင်းသည့် မအေး အူယားဖားယား ပြေးလာခေါ်၍ မေးလိုက်ရသည်။ “ကျွန်မ အစ်ကို…...

နတ်စားခြင်း

"ဆရာရယ် …ကျွန်မသမီးလေးအတွက် နတ်ပြန်စားမှ ဖြစ်မှာပါ။ ကျွန်မတို့ကို ဆေးရုံဆင်းခွင့်ပေးပါနော်။" "ဟင်..ဘာဖြစ်လို့လဲ ..ကလေးမလေးက ဆေးထိုးနေတာ ဆေးပတ်လည်တော့မယ့်ဟာ" အသက် ၁၆ နှစ် ကလေးမလေး အသက်ရှူလမ်းကြောင်းပိုးဝင်၍ ပိုးသတ်ဆေးများ ထိုးထားသည်မှာ နက်ဖြန်ဆို ၃ ရက်ပြည့်တော့မည်။ ရင်ကျပ်အခံရှိ၍ လေပြွန်ကျယ်ဆေးများလည်း ရှူခိုင်းထားရသည်။ အိမ်တွင် ဆေးမြီးတိုများနှင့် ကုနေသည်မှာ...