Cosmos

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလမှာ မေမေတို့အနေနဲ့ အထိုင်အထခက်တာ၊ ခါးနာကျောနာတာ၊ စိတ်အတက်အကျဖြစ်တာ စတဲ့အပြောင်းအလဲတွေနဲ့အတူ ဖြစ်လေ့ရှိတာကတော့ ပျို့ခြင်း၊ အန်ခြင်းပါပဲ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် ပျို့အန်တာဟာ ပုံမှန်ဖြစ်ပြီး အထူးအဆန်းမဟုတ်ပေမယ့် ဆေးပညာအခေါ်အရ Hyperemesis Gravidarum လို့ခေါ်တဲ့ နေ့စဥ်ဆက်တိုက် အလွန်အမင်း ပျို့အန်နေပြီဆိုရင်တော့ ဂရုစိုက်ဖို့လိုလာပါပြီနော်။ .. .. ???? ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေ အလွန်အမင်း ပျို့အန်ရတာဟာ.. (၁) ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ...

ရာသီလာခြင်းနဲ့ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုဟာ အမျိုးသမီးတိုင်းရဲ့ကျန်းမာရေးအတွက် အလွန် အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ အမျိုးသမီးတိုင်းကတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ အမျိုးသမီးလစဥ်သုံးပစ္စည်းတွေကို သုံးစွဲခွင့်မရကြပါဘူး။ ဒါ့အပြင် ရှေးရိုးစွဲအယူအဆတွေကြောင့် အမျိုးသမီးတွေဟာ ရာသီလာခြင်းနဲ့ပတ်သတ်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုလည်း ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောဆိုနိုင်ခြင်း မရှိကြပါဘူး။ အထူးသဖြင့် ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာဆိုရင် ရာသီလာတာနဲ့ပတ်သတ်ပြီး​တော့ ထုတ်ပြောရမှာကို ရှက်ရွံ့တာ၊ ကြောက်တာမျိုးတွေ ရှိနေကြတုန်းပါပဲ။ ဒါကြောင့်မို့...

ခုလို စိုစွတ်တဲ့ မိုးရာသီအခါမျိုးမှာ ခြင်တွေ အလွယ်တကူပေါက်ဖွားနိုင်သလို ခြင်ကိုက်ခြင်းကြောင့်လည်း ရောဂါတွေကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ .. ဒါ့ကြောင့် ဒီတစ်ပတ်မှာတော့.. "ခြင်ကိုက်ခံရခြင်းမှ ကာကွယ်ပါ..." ဆိုတဲ့အကြောင်းလေးကို ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။ ခြင်းကိုက်ခြင်းကြောင့် သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ၊ ငှက်ဖျားရောဂါ စတာတွေနဲ့ တခြားသော ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်ပွားတဲ့ ရောဂါတွေကို ကူးစက်စေပါတယ်။ ဒီလိုရောဂါတွေ အလွယ်တကူမဖြစ်စေဖို့ ခြင်အကိုက် မခံရအောင် ကာကွယ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်… ခြင်ကိုက်မခံရအောင် ဘယ်လိုအဝတ်တွေ...

Osteoporosis လို့ခေါ်တဲ့ အရိုးပွခြင်းကြောင့် (၂) မိနစ်မှာ လူ (၁) ယောက်နှုန်း အရိုးကျိုးနေကြပါသတဲ့...???? (ယူကေမှာပေါ့....ဒို့ဆီမှာလည်း များမှာပဲ) မာ​ကျောသလောက် "ဂလောက်"ဆို "ဂျွတ်"ခနဲ ကျိုးနိုင်တာလည်း ဒီအရိုးပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတွေ ဆော့ရင်းနဲ့ကျိုးလို့ ကျောက်ပတ်တီးစည်းကြရသလို အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေရော၊ သက်ကြီးပိုင်းလူကြီးတွေပါ အရိုးကျိုးနိုင်ခြေရှိတာပေါ့။ အထူးသဖြင့် အရိုးပွနေတာမျိုးဆို ပိုကျိုးနိုင်တာပေါ့။ သာမန် ဘာမဟုတ်တဲ့အားလေးနဲ့ ချော်လဲကျလိုက်လို့...

"ဓာတ်ရောင်ခြည်ထိတွေ့မှုတွေအကြောင်း" ကျွန်ုပ်တို့ဟာ နေ့စဉ်ဘဝမှာ ဓာတ်ရောင်ခြည် (ionizing radiation) ပမာဏအနည်းငယ်နဲ့ အမြဲလို ထိတွေ့နေရပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုရင် မြေကြီး၊ ကျောက်ဆိုင်၊ လေထုနဲ့ အာကာသက ပုံမှန်အားဖြင့်ကို ပမာဏနည်းတဲ့ ionizing radiation တွေ ထုတ်လွှတ်နေတာကြောင့်မို့ပါ။ ဥပမာတစ်ခုအနေနဲ့ပြောရရင် ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့ ငှက်ပျောသီးမှာဆိုရင်တောင် ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်အချို့က ပင်ကိုယ်ရေဒီယိုသတ္တိကြွဓာတ် ရှိပါတယ်။...

"ဖြစ်လေ့ရှိတတ်တဲ့ ငါးအရိုးစူးခြင်း" ငါးအရိုးစူးတယ်ဆိုတာ အဖြစ်များလေ့ရှိတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုပါပဲ။ ငါးကြင်း၊ ငါးပြေမ၊ ငါးသလောက် စတဲ့ အရိုးများတဲ့ ငါးဟင်းတွေစားတဲ့အခါ အဓိကဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ငါးအရိုးစူးနိုင်ခြေများတဲ့အုပ်စုထဲမှာ သွားအံကပ်တပ်ထားတဲ့သူတွေ၊ ကလေးငယ်‌တွေနဲ့ သက်ကြီးပုဂ္ဂိုလ်တွေ အဓိကပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးငယ်တွေကို ငါးဟင်းကျွေးတဲ့အခါမှာ လူကြီးတစ်ယောက်က သေချာစောင့်ကြည့် ကြပ်မတ်ပေးသင့်တာပါ။ .. .. တကယ်လို့ ငါးအရိုးစူးခဲ့ရင်လည်း သိပ်ပြီးစိုးရိမ်‌ သောကပွားစရာ...

"အသင့်စားခေါက်ဆွဲခြောက်များနဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ" ဝယ်ရလွယ်ကူတာ၊ ပြင်ဆင်ရလွယ်ကူတာ၊ ဈေးသက်သာတာ၊ အရသာရှိတာ စတဲ့အကြောင်းမျိုးစုံနဲ့ အသင့်စားခေါက်ဆွဲခြောက်တွေကို စွဲလန်းစွာ စားသုံးနေသူတွေ အများအပြားပါပဲ။ ညတိုင်း ဒရာမာလေးတွေကြည့်ရင်း ခေါက်ဆွဲပြုတ်လေးစားလိုက်ရမှ နေသာထိုင်သာရှိသူတွေ၊ မိုးလေးအေးလာတော့ ခေါက်ဆွဲပူပူလေးစားချင်ကြသူတွေ၊ ဘာရယ်မဟုတ် ခေါက်ဆွဲကြိုက်ကိုကြိုက်သူတွေ စသဖြင့် အစားတစ်လိုင်းတွေကလည်း နည်းနည်းနောနောမဟုတ်ပါလားနော်။ .. .. တကယ်တော့ ဒီအသင့်စားခေါက်ဆွဲခြောက်တွေဟာ ရေရှည်စားသုံးရင် ကျန်းမာရေးအတွက် ဆိုးကျိုးတွေပေးနိုင်တာကြောင့်...

Misophonia ဆိုတာက အသံတစ်ခုကို ကြားလိုက်ရချိန်မှာ စိတ်ခံစားချက်အရဖြစ်စေ၊ ခန္ဓာကိုယ်က အလိုအလျောက်ဖြစ်စေ မခံမရပ်နိုင်အောင် တုံ့ပြန်လိုက်မိခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါကို တစ်ခါတစ်ရံ Selective Sound Syndrome လို့လည်း ခေါ်ပါသေးတယ်။ Misophonia ကို ခံစားနေရသူတွေရဲ့ ပြောကြားချက်အရ သူတို့ဟာ ခံတွင်းကထွက်တဲ့အသံတွေဖြစ်တဲ့ အခြားသူ အစားစားနေတဲ့အသံ၊...