Cosmos

ကျန်းမာရေးဆောင်းပါးတွေ အထူးသဖြင့် စိတ်ကျန်းမာရေး‌နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဆောင်းပါးတွေကို ဖတ်မိတဲ့အခါ အဲဒီရောဂါ ကိုယ့်မှာဖြစ်နေသလိုမျိုး ရောဂါလက္ခဏာတွေက တိုက်ဆိုင်လိုက်တာဆိုပြီး ခံစားရတဲ့အချိန်တွေ ရှိတတ်ကြတယ်မို့လား။ အဲဒါထက်လွန်ကဲလာရင်တော့ အင်တာနက်မှာ ကျန်းမာရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို အမြဲတစေရှာဖွေပြီး ကိုယ်ဖတ်မိတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေနဲ့ ကိုယ်ဖြစ်နေတဲ့ ဝေဒနာတွေ တိုက်ဆိုင်တဲ့အခါ အဲဒီရောဂါကြီး ကိုယ့်မှာစွဲကပ်နေပါပြီလို့ အလွယ်တကူယူဆတတ်ကြပါတယ်။ ဒါဟာ Cyberchondria...

ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းက- ၁။ သင့်ကလေးရဲ့ အသက်နဲ့ ဘဝကို ကယ်တင်နိုင်ပါတယ်။၂။ အလွန်စိတ်ချရပြီး ထိရောက်ပါတယ်။၃။ သင်ချစ်ရတဲ့ အခြားသူတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။၄။ သင့်မိသားစုရဲ့ အချိန်နဲ့ ငွေကြေးကိုလည်း ကုန်ကျမှုသက်သာစေနိုင်ပါတယ်။၅။ အနာဂတ်မျိုးဆက်သစ်တွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ တယ်လီကျန်းမာ အခမဲ့အွန်လိုင်းဆေးခန်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ

 မပြောမပြီး မတီးမမြည်မို့ ပြောရပါဦးမယ်။ ဆရာမရဲ့သူငယ်ချင်းအရင်းခေါက်ခေါက်ကြီးအကြောင်းပါ။ အသက်ကဖြင့် ၃၀ စွန်းစွန်း လူကလည်း ၀ိတ်မများဘူးနော်။ ပုံမှန် ၁၄၀ လောက်နဲ့ အရပ်ခပ်ရှည်ရှည်ပဲ။ အလုပ်ကတော့ ရုံးထိုင်ဆရာ၀န်အလုပ်ပေါ့။ သူ့ကိုယ်သူ ကျန်းမာတယ်ပဲထင်တာ။ ဒါနဲ့ အလုပ်က ကျန်းမာရေးအာမခံပါတော့ medical checkup လုပ်ရပါရောလား။ လားလား အဲဒီတော့မှ သွေးတွင်း...

"အသားနာမှ မှတ်မှာ" တဲ့။ ကလေးငယ်တွေအပေါ် လက်ပါတဲ့အခါ အုပ်ထိန်းသူမိဘတွေ ပြောတတ်လေ့ရှိတဲ့ စကားပါ။ အဲဒီအယူအဆဟာ ကလေးတွေကို ရိုက်နှက်ခြင်းအပေါ် ပိုပြီးအားပေးရာလည်း ရောက်ပါတယ်။ ဒါဟာ Physical abuse ပါပဲ။ ရိုက်နှက်ပြီးဆုံးမတာဟာ သင့်တော်တဲ့နည်းလမ်း၊ လိမ္မာအောင်သွန်သင်တဲ့ နည်းလမ်းလို့ မှားယွင်းစွာ လက်ဆင့်ကမ်းခဲ့ကြတာလည်း ပါတာပေါ့။ တချို့မိဘတွေဟာ ကလေးတွေကို လက်ပါမှသာ ဆုံးမရလွယ်တယ်လို့...

" ရာသီလာတာ ဘာလို့နောက်ကျတာလဲ""ရာသီပုံမှန်မလာတာ ဘာကြောင့်လဲ" ဒီမေးခွန်းလေးတွေရဲ့ အဖြေကို ဆွေးနွေးရေးသားပေးလိုက်ပါတယ်နော်။👇👇…… ❓ရာသီက ဘယ်လောက်အထိ နောက်ကျနိုင်လဲ။ လူတချို့မှာ ရာသီလာချိန်က တိတိကျကျရှိပေမယ့် အများစုကတော့ အနည်းငယ် အပြောင်းအလဲရှိတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရာသီလာတာ တစ်ရက်၊ နှစ်ရက်လောက် နောက်ကျသွားရင် စိတ်မပူပါနဲ့။ ရာသီစက်ဝန်းဆိုတာ ရာသီစလာတဲ့ရက်ကနေ နောက်ရာသီစလာတဲ့ရက်အထိ ကြာချိန်ကို ခေါ်တာပါ။ ပျမ်းမျှအားဖြင့်...

ကျွန်မတို့ လူသားတွေဟာ ကောင်းတဲ့အတွေးထက်စာရင် အဆိုးဘက်ကို ပိုပြီးတွေးမိ ခံစားမိတတ်ကြတာ သဘာဝပါပဲ။ အဲဒီလို အနုတ်သဘောဆောင်တဲ့ အတွေးတွေထဲကမှ overgeneralization လို့ခေါ်တဲ့ အတွေးကိုတော့ ကိုယ်တိုင်တောင် သတိမထားမိလိုက်ဘဲ ပိုပြီးတွေးတတ် ပြုလုပ်တတ်ကြပါတယ် ။ မိမိကြုံတွေ့ခံစားလိုက်ရတဲ့ ဖြစ်ရပ်တစ်ခုခု၊ အတွေ့အကြုံတစ်ခုခုကို အခြေခံပြီး ကိုယ့်အတွေးထဲမှာတင် ယေဘုယျသဘောမျိုး ခြုံငုံပြီး ကောက်ချက်ချလိုက်တာကို...

လူအတော်အများများက ဆီးချိုနဲ့ သွေးတွင်းသကြားဓာတ် တက်တာကိုပဲ သတိပြုကြပြီး ကုသကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်က လိုတာထက် ပိုကျသွားရင်လည်း ရောဂါလက္ခဏာတွေ ခံစားတတ်တာမို့ ဒီအကြောင်းကို သေချာသိရှိရအောင်လို့ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။…… ▫️Hypoglycemia (သွေးတွင်းသကြားဓာတ် ကျဆင်းခြင်း) ဆိုတာက နာမည်အတိုင်းပါပဲ… ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အဓိကစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်ထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Glucose (ဂလူးကို့စ်) က...

အခုနောက်ပိုင်း ကျွန်မဆီ လူနာသက်လတ်ပိုင်းနဲ့ သက်ကြီးပိုင်းအများစု လာပြရင် ခါးနာတဲ့လူနာလာပြတာ များလာပါတယ်။ ခါးနာတဲ့ လူနာအများစုဟာလည်း ဆရာပေါင်းစုံ၊ ဓာတ်မှန်ပေါင်းစုံ ရိုက်ထားပြီး မသက်သာလို့ လာပြတဲ့သူလည်း အတော်များလာပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ တချို့ကလည်း ခါးနာတာ လူတိုင်းဖြစ်နေတာပါဆိုပြီး မိမိဘာသာ အကိုက်ခဲပျောက်ဆေးသောက်နေတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် . . . ခါးနာခြင်းက ၂...